Τετάρτη 9 Ιανουαρίου 2013

Τι κρύβει η συζήτηση για την ΑΟΖ;


-- Τι κρύβεται πίσω από τη συζήτηση για διευθέτηση της ελληνικής ΑΟΖ σε Αιγαίο και Αν. Μεσόγειο;
Πριν από μερικές μέρες, η Επιτροπή Βιομηχανίας, Ερευνας και Ενέργειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, παρουσίασε έκθεση για τον ενεργειακό οδικό χάρτη της ΕΕ μέχρι το 2050. Η έκθεση δίνει βάρος στην «ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ μέσω εναλλακτικών πηγών ενέργειας, που θα συνοδεύεται από μείωση της εξάρτησης από εισαγωγές, με έμφαση στην αυξανόμενη σημασία αναμενόμενων νέων ανακαλύψεων κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Μεσόγειο Θάλασσα και στον Αρκτικό Ωκεανό». Σημειώνει ότι «υπάρχει ανάγκη ανάπτυξης μιας ενιαίας πολιτικής της ΕΕ στον τομέα των θαλάσσιων γεωτρήσεων πετρελαίου και φυσικού αερίου» και ότι «θα πρέπει να υπάρξει ενιαία πολιτική από την πλευρά της ΕΕ και για το θέμα της οριοθέτησης της ΑΟΖ των κρατών - μελών». Προβλέπει ότι «η χορήγηση δικαιωμάτων αδειών για γεωτρήσεις και έρευνες στις Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες θα αποτελέσει πηγή τριβών με τρίτες χώρες» και γι' αυτό η ΕΕ θα πρέπει «να διατηρήσει ένα υψηλό πολιτικό προφίλ σε αυτό το ζήτημα». Υποκριτικά σημειώνει, τέλος, ότι «ο τομέας της ενέργειας θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως όχημα για την ειρήνη, τη συνεργασία και τη σταθερότητα». Σχεδόν ταυτόχρονα, ο Α. Σαμαράς αναφέρθηκε στο πρωτοχρονιάτικο μήνυμά του και στην ΑΟΖ, επισημαίνοντας: «Θέλουμε να είμαστε τμήμα μιας ισχυρής Ευρώπης. Γιατί αυτό είναι προϋπόθεση για τη μελλοντική ισχύ και ευημερία της ίδιας της Ελλάδας. Θέλουμε την Ευρώπη στο πλάι μας, γιατί χρειαζόμαστε στηρίγματα, ώστε να αναδείξουμε τον ορυκτό μας πλούτο, τους πλουτοπαραγωγικούς μας πόρους, την ΑΟΖ μας».
Ακολούθησαν δημοσιεύματα στον Τύπο, όπως αυτό του «Βήματος» της Κυριακής, όπου αναφέρεται ότι η κυβέρνηση προσανατολίζεται να «καταθέσει στον ΟΗΕ συντεταγμένες για τα εξωτερικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας μέσα στους πρώτους μήνες του 2013», προκαλώντας αντιδράσεις της Τουρκίας. Είναι προφανές ότι η κινητικότητα στα ενεργειακά και κατά συνέπεια στα εκκρεμή ζητήματα της υφαλοκρηπίδας - ΑΟΖ, δεν είναι άσχετη με τις συνολικότερες εξελίξεις στην Αν. Μεσόγειο, στη Β. Αφρική και την ευρύτερη Μέση Ανατολή, οι οποίες επιταχύνονται στο φόντο οξυμένων μονοπωλιακών και ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών. Μένει να φανεί αν η ανακίνηση του θέματος, από Ελλάδα και ΕΕ, θα αποτελέσει τον καταλύτη για γενικότερες διευθετήσεις γύρω από τα ενεργειακά, καθώς η ελληνική υφαλοκρηπίδα - ΑΟΖ σε Αιγαίο και Αν. Μεσόγειο έχει άμεση σχέση με την εκμετάλλευση ενεργειακών κοιτασμάτων που διεκδικούνται από την Τουρκία, με παρενέργειες στον καθορισμό ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου.
Το σίγουρο είναι ότι στην ΕΕ υπάρχουν δυνάμεις του κεφαλαίου που θέλουν να εξασφαλίσουν πηγές ενέργειας, που θα την αποκόψουν από το ρώσικο μονοπώλιο. Και οι ΗΠΑ συνδράμουν σε αυτό το ενδεχόμενο. Με όχημα τα δύο κράτη - μέλη της στην περιοχή, την Ελλάδα και την Κύπρο, η ΕΕ επιχειρεί να αναβαθμίσει τον πολιτικό και στρατιωτικό της ρόλο, ανατροφοδοτώντας τους ανταγωνισμούς για τις πηγές και τους δρόμους ενέργειας. Την ίδια ώρα που η ΕΕ χαράσσει ενεργειακή στρατηγική για τα επόμενα 40 χρόνια, βάζοντας στο επίκεντρο τα κοιτάσματα σε Αιγαίο και Αν. Μεσόγειο, οι Ρώσοι ενισχύουν τη στρατιωτική τους παρουσία στη Μεσόγειο, οι Ισραηλινοί προετοιμάζονται για επέμβαση στη Συρία, το ίδιο και οι Αμερικανοί, με «πρόθυμα» αραβικά κράτη. Παράλληλα, η Κύπρος βρίσκεται σε διαδικασία αδειοδότησης για έρευνες και σε άλλα «οικόπεδα» της ΑΟΖ της, ενώ την Πέμπτη, ο Δ. Χριστόφιας θα επισκεφτεί το Λίβανο, με αντικείμενο συζήτησης και τον καθορισμό ΑΟΖ ανάμεσα στα δύο κράτη. Ούτε η Τουρκία όμως μένει με σταυρωμένα τα χέρια. Εκτός του ότι για πρώτη φορά μετά το 1973 έχει οριοθετήσει για έρευνες περιοχές του Αιγαίου που βρίσκονται εντός της ελληνικής ΑΟΖ, ετοιμάζεται να ερευνήσει για ενεργειακά κοιτάσματα στα ανοιχτά του ψευδοκράτους, σε κυπριακή δηλαδή ΑΟΖ. Ταυτόχρονα, σχεδιάζει την κατασκευή τερματικού σταθμού για υγροποιημένο φυσικό αέριο στα τουρκικά παράλια στο Αιγαίο, σε συνεργασία με το Κατάρ. Το Κατάρ είναι ο πρώτος παγκοσμίως εξαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αερίου, το οποίο έως τώρα διοχετεύεται σε ασιατικές μόνον αγορές. Είναι, επίσης, ένας από τους βασικούς συμμάχους των «δυτικών» (κύρια των ΗΠΑ) στα σχέδια για επέμβαση στη Συρία, ενδεχόμενα και στο Ιράν.
Στόχος αυτής της πρωτοβουλίας είναι να καλύψει η Τουρκία την ογκούμενη εσωτερική ζήτηση φυσικού αερίου (έχει φθάσει τα 125 εκ. κυβικά μέτρα και το χειμώνα αγγίζει τα 220 εκ. κ.μ.), αλλά και να αναδειχτεί μελλοντικά σε ισχυρό παίχτη στη διακίνηση φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Σύμφωνα με τον Τούρκο υπουργό Ενέργειας, ο τερματικός σταθμός θα έχει ετήσια παραγωγή 5 - 6 εκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Ο ίδιος κάλεσε την Ελλάδα και τη Βουλγαρία να γίνουν «πελάτες» της Τουρκίας στην κατανάλωση αερίου από αυτόν τον τερματικό σταθμό, ενώ ανακοίνωσε ότι τις επόμενες μέρες θα βρεθεί στην Ντόχα, αλλά και στην Τρίπολη της Λιβύης για συζητήσεις γύρω από τα ενεργειακά. Είναι φανερό ότι οι εξελίξεις πυκνώνουν και πυροδοτούνται από την κάψα των μονοπωλίων να βάλουν στο χέρι κάθε σπιθαμή γης και θάλασσας που μπορεί να αποδώσει κέρδος. Μέσα σ' αυτό το πλαίσιο, θα εξελιχθούν τα πράγματα και στην Ελλάδα το επόμενο διάστημα, πυροδοτώντας νέους κινδύνους για το λαό, με δεδομένο μάλιστα ότι η ελληνική κυβέρνηση και ο ΣΥΡΙΖΑ θέλουν να αξιοποιήσουν τη γεωστρατηγική θέση της χώρας για αναβάθμιση της ντόπιας αστικής τάξης στους ανταγωνισμούς που μαίνονται στην περιοχή.