Κυριακή 5 Φεβρουαρίου 2012

Η «αξιολόγηση» εκπαιδευτικών ωθεί σε απολύσεις

Η «αξιολόγηση» ανοίγει το δρόμο για απολύσεις
...και διαμορφώνει τον εκπαιδευτικό του σχολείου της «αγοράς»
Παρά τις προσπάθειες της κυβέρνησης να «πείσει» τους εκπαιδευτικούς ότι δεν κινδυνεύουν με την εφεδρεία, μετά τις δηλώσεις της υπουργού Παιδείας, Α. Διαμαντοπούλου, σε ομιλία της την Κυριακή 22 Γενάρη, ανοίγει ξανά το θέμα. Ανοίγει επιπλέον και θέμα απολύσεων εκπαιδευτικών.
Πρακτικά, η παραμονή των δασκάλων και των καθηγητών στην εκπαίδευση συνδέεται άμεσα με την «αξιολόγηση» που προωθεί η κυβέρνηση. Ας θυμηθούμε, όμως, τι είπε η Α. Διαμαντοπούλου στην πρόσφατη ομιλία της:
  • «Φέτος θα εφαρμοστεί υποχρεωτικά (σ.σ. η "αξιολόγηση"), γιατί όσοι καθηγητές και δάσκαλοι δε συμμετέχουν δεν θα μπορούν να έχουν καμία εξέλιξη».
  • «Να αξιολογηθούν όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι, όσοι έχουν τα προσόντα, την πρόθεση και την προσφορά να παραμείνουν ή να μετακινηθούν σε άλλους χώρους όπου τους χρειάζεται το Δημόσιο. Οσοι δεν τα έχουν αυτά, να απολυθούν, όπως γίνεται και στον ιδιωτικό τομέα».
Θυμίζουμε πως οι εκπαιδευτικοί εξαιρέθηκαν απ' την εφεδρεία μόνο σε πρώτη φάση και όχι γενικά. Αυτό σημαίνει πως το ενδεχόμενο της εφεδρείας το επόμενο διάστημα είναι «ανοιχτό».
Στο στόχαστρο οι νεοδιόριστοι κι ακολουθούν οι υπόλοιποι...
Σε πρώτη φάση αυτοί που κινδυνεύουν είναι οι νέοι εκπαιδευτικοί, οι οποίοι, σύμφωνα με το νόμο 3848/2010 για δύο χρόνια είναι δόκιμοι και μετά θα κρίνεται, με όρους «αγοράς», αν είναι «άξιοι» να μονιμοποιηθούν. Αν η κρίση της αξιολόγησης είναι αρνητική, ο εκπαιδευτικός μπορεί να μη συνεχίσει την πορεία του στην εκπαίδευση και ν' αντιμετωπίσει το ενδεχόμενο μεταφοράς σε διοικητική θέση, μέχρι και το ενδεχόμενο ν' απολυθεί (ο νόμος παραπέμπει στα σχετικά άρθρα του 1566/1985 για το θέμα). Σημειώνεται πως στο νόμο 3848/2010 δεν ορίζονται οι διαδικασίες, αλλά αναφέρεται μόνο πως «τα όργανα, η διαδικασία και τα ειδικότερα κριτήρια μονιμοποίησης των νεοδιοριζόμενων εκπαιδευτικών» καθορίζονται με Προεδρικό Διάταγμα, μετά από πρόταση του εκάστοτε υπουργού Παιδείας.
Η υπουργός δεν έκρυψε το «όραμά» της για απολύσεις στο Δημόσιο, μετά από αξιολόγηση, όπου θα χωρίζονται οι «άξιοι» και οι «ανάξιοι». Η άποψη αυτή σε συνδυασμό με τη διακοπή της εξέλιξης του εκπαιδευτικού, εάν αρνηθεί την αξιολόγηση, οδηγεί, μεταξύ άλλων, και σε «ξεκαθάρισμα», με το επόμενο «κύμα» εφεδρείας, απ' το οποίο οι εκπαιδευτικοί δεν έχουν αποκλειστεί.
Η «αξιολόγηση» στο σχολείο της «αγοράς»
Για να αντιληφθούμε τι σημαίνει «αξιολόγηση» εκπαιδευτικών, παρόλο που δεν έχει συγκεκριμενοποιηθεί για τους δασκάλους και τους καθηγητές η σχετική διαδικασία, χρειάζεται να γνωρίζουμε τι σημαίνει «αξιολόγηση» στο «νέο» σχολείο. Σύμφωνα με διευκρινιστικό κείμενο «διαβούλευσης» για την «αξιολόγηση» των σχολείων, θα κρίνεται, ανάμεσα σε άλλα και η επίτευξη μαθησιακών στόχων και τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα (φοίτηση/διαρροή, επίδοση/πρόοδος μαθητών, ατομική και κοινωνική ανάπτυξη μαθητών). Συνέπεια των παραπάνω είναι ν' αξιολογείται και γι' αυτά τα αποτελέσματα και τους στόχους ο εκπαιδευτικός.
Τα κριτήρια αυτά δεν είναι δυνατόν να εξεταστούν αποσπασμένα από το σχολείο της «αγοράς», που η κυβέρνηση συνεχίζει να εφαρμόζει και να σχεδιάζει. Πρόκειται για το σχολείο - επιχείρηση, που θα κρίνεται και για έξοδα και τα έσοδά του, για τη σχέση του με την «αγορά», τις επιχειρήσεις κ.ά. Μιλάμε για ένα σχολείο «αυτόνομο», που προοπτικά θα έχει την ευθύνη ακόμα και για την πρόσληψη των εκπαιδευτικών, μέσω των δήμων. Το υπουργείο έχει δηλώσει σε όλους τους τόνους πως το σχολείο πρέπει να «απαγκιστρωθεί» απ' το κράτος (και προφανώς από μεγάλο μέρος των κρατικών κονδυλίων). Είναι το «αποκεντρωμένο» σχολείο, με τα διαφοροποιημένα προγράμματα σπουδών, τα διαφορετικά μαθήματα για κάθε μαθητή στο Λύκειο κλπ. Είναι το σχολείο που θα ψάχνει χορηγούς, θα ζητά χρήματα απ' τους γονείς για να συντηρηθεί («επίσημα» πια, όχι ανεπίσημα όπως γίνεται τώρα).
Σε αυτές τις συνθήκες θα γίνεται η «αξιολόγηση» και αν δεν αντιδράσουν γονείς, μαθητές και εκπαιδευτικοί, δεν βρισκόμαστε μακριά απ' την περίοδο που όταν το σχολείο «αποτυγχάνει» στον προγραμματισμό του, θα «τιμωρείται». Δεν είμαστε μακριά από την «ποινή» της απόλυσης σε εκπαιδευτικούς που δεν ακολουθούν τις εντολές του σχολείου της «αγοράς». Θυμίζουμε το παράδειγμα σχολείου στο Ρόουντ Αϊλαντ των ΗΠΑ όπου, το 2010, 74 καθηγητές τιμωρήθηκαν με απόλυση (!) για τις κακές επιδόσεις των μαθητών!
«Μαχαίρι στο λαιμό» η ελαστική εργασιακή σχέση
Η «αξιολόγηση» που προτείνει το υπουργείο Παιδείας δεν έχει καμία σχέση με την επιστημονική και παιδαγωγική εξέλιξη των εκπαιδευτικών. Δε θα σταθούμε ιδιαίτερα στο αυτονόητο, δηλαδή στο γεγονός πως αν η κυβέρνηση είχε ενδιαφέρον για την εξέλιξη των εκπαιδευτικών, πρώτα απ' όλα δε θα ενίσχυε τις ελαστικές εργασιακές σχέσεις (αναπληρωτές, ωρομίσθιοι, αναπληρωτές με μειωμένο ωράριο, αναπληρωτές ΕΣΠΑ κ.ά.). Η ελαστική εργασιακή σχέση είναι, εκτός από εμπόδιο για την ίδια τη ζωή του εκπαιδευτικού, και υποβάθμιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Είναι αδύνατον η εργασιακή ανασφάλεια να μη λειτουργεί αρνητικά, όσο κι αν ένας δάσκαλος προσπαθεί να μην τη «μεταφέρει» στην τάξη. Αυτό το γνωρίζουν καλά οι «υπεύθυνοι» και όχι μόνο δεν κάνουν κάτι, αλλά τους βολεύει ιδιαίτερα στα σχέδιά τους. Η ελαστική εργασιακή σχέση είναι το «μαχαίρι στο λαιμό» του εκπαιδευτικού, για να μην αντιδράσει στα σχέδια του σχολείου της «αγοράς», ακόμα κι αν διαφωνεί. Θα υποχρεώνεται να συμφωνεί για να «κρατά» την ελπίδα πως κάποτε θα μονιμοποιηθεί, για να έχει την προσδοκία - αν είναι νέος εκπαιδευτικός - ότι κάποτε θα διοριστεί.
Επιπλέον, με «όπλα» όλα τα παραπάνω, η «αξιολόγηση» σκοπό έχει και να εντείνει τον ανταγωνισμό μεταξύ εκπαιδευτικών. Οι δάσκαλοι και οι καθηγητές δε θα προσπαθούν να βελτιωθούν (παιδαγωγικά και επιστημονικά), αλλά ν' ανταγωνιστούν το διπλανό τους, για να εξελιχθούν, να κρατήσουν τη θέση τους ή ακόμα και για να μην απολυθούν. Θ' ανταγωνίζονται το διπλανό τους, ώστε να εισπράξουν αυτοί το «μπόνους» που τάζει το υπουργείο Παιδείας, με στόχο την εξατομίκευση των μισθών των εκπαιδευτικών, σύμφωνα με τις «επιδόσεις» τους. Η υπουργός Παιδείας το είπε ξανά το καλοκαίρι, στη δεύτερη βράβευση «καινοτόμων εκπαιδευτικών έργων»: «Δεν μπορεί οι καλύτεροι, οι άριστοι, οι σημαντικοί, αυτοί που θέλουν, αυτοί που δουλεύουν περισσότερο να μην έχουν διαφορετική αντιμετώπιση και ηθική και υλική από τους υπολοίπους». Η «αγορά» σε όλο της το «μεγαλείο»: Κόπος μέσα κι έξω απ' την τάξη, όχι για επιστημονική και παιδαγωγική πρόοδο, για ένα «μπόνους»!
Κάλεσμα αγώνα του ΠΑΜΕ Εκπαιδευτικών
Οι συνέπειες της «αξιολόγησης», για τους εκπαιδευτικούς, στο σχολείο της «αγοράς» δεν είναι ούτε κρυφές, ούτε άγνωστες. Παρ' όλα αυτά οι πλειοψηφίες των ΔΣ της ΟΛΜΕ και της ΔΟΕ, όταν το ΠΑΜΕ Εκπαιδευτικών, μετά τις δηλώσεις της υπουργού, πρότεινε 24ωρη απεργία άμεσα, σφύριξαν αδιάφορα! Είπαν πως δεν ήταν ενημερωμένοι, ότι η κυβέρνηση είναι μεταβατική κ.ά. Η πρόταση του ΠΑΜΕ Εκπαιδευτικών απορρίφθηκε από ΔΑΚΕ - ΠΑΣΚ - «Συνεργασία» στην ΟΛΜΕ και από ΠΑΣΚ - ΔΑΚΕ στη ΔΟΕ. Οι δικαιολογίες είχαν ...ποικιλία, αλλά το αποτέλεσμα είναι πάντα το ίδιο: Μπλοκάρουν την ανάπτυξη αγώνων για να μην εφαρμοστεί η αξιολόγηση, όπως είχαν απαιτήσει οι εκπαιδευτικοί, με κινητοποιήσεις τους, πέρσι.
Το ΠΑΜΕ Εκπαιδευτικών καλεί τους δασκάλους και τους καθηγητές του κάθε σχολείου να συζητήσουν, να απορρίψουν την «αξιολόγηση» εκπαιδευτικού και σχολικής μονάδας. Καλεί τα ΔΣ των πρωτοβάθμιων σωματείων να πάρουν αποφάσεις καταδίκης των μέτρων, αλλά και καταγγελίας των συμβιβασμένων συνδικαλιστικών ηγεσιών ΟΛΜΕ - ΔΟΕ, που δίνουν χρόνο στην κυβέρνηση. Καλούν σε αγώνα, για καμιά απόλυση - καμιά «αξιολόγηση» - καμιά κατηγοριοποίηση εκπαιδευτικών και σχολείων, καμιά οργανική θέση χαμένη, όλοι οι εκπαιδευτικοί με οργανική θέση, όχι στο νέο σχολείο της αγοράς, στις καταργήσεις μαθημάτων κ.ά.

Γεράσιμος ΧΟΛΕΒΑΣ